تحریم اقتصادی،ابزاری برای رسیدن به اهداف سیاسی بوده و سابقه ی واثرات ان برروابط سیاسی ،اقتصادی وبین المللی

 آن طبق برخی نوشته ها قبل مسیح باز می گردد.

تحریم ها طی سالیان اخیر وپس از جنگ جهانی اول بارهاوبارها علیه کشور های مختلفی ازموده شده وموفقیت  در تحریم ها (چه کشورهایی که محور بوده اند وچه کشور هایی که تحریم کننده)به عوامل متعدی بستگی دارد. اگر در گذشته از فشارهای نظامی برای تحمیل سیاستی در حوزه بین الملل بر کشوری استفاده می شد امروزه به واسطه رشد صنعت و به تاثیر مستقیم اقتصاد بر سیاست و فرهنگ یک جامعه ، گزینه فشار اقتصادی در بسیاری موارد بر فشارهای نظامی ترجیع داده می شود .

تحریم های اقتصادی علیه کشورما پس از انقلاب اسلامی به سردمداری امریکا اغاز شد که روز به روز شاهد گسترده تر شدن دامنه تحریم ها بوده ایم واین بر روابط سیاسی ، اقتصادی وبین المللی کشورمان تاثیرات فراوانی داشته است.

تحریم اقتصادی در دوره معاصر به علت پدیده جهانی شدن به ابزاردیگرجهت میل به اهداف برتر می داردودر برخی موارد نیز مکمل دیگر ابزاری برای رسیدن به اهداف می باشد. امروزه حق حاکمیت اقتصادی یک‌ کشور،کوشش‌های عامدانه به منظور مداخله در امور کشورهای دیگر،یا اجبار به انقیاد اداره یک کشور مستقل در جهت منافع کشورهای دیگر را،منع‌ می‌کند.(86،لووه،1985،ص 743)

تحریم اقتصادی وجهانی شدن

با توجه به جهای شدن واثرات سوئی که بر کشورهای در حال توسعه خاصه در حوزه اقتصادی دارد بررسی این موضوع قابل تامل است. ایالات متحده امریکا به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی دنیا ونیز تاثیر گذارترین دولت در سطح بین الملل ،قدرتمند ترین بازیگر درعرصه بین الملل به شمار می رود.با توجه به ابزار هایی که این ابر قدرت اقتصادی در اختیار دارد سیاست ه تاثیرات عمیقی بر بازار های جهانی ونیز تولید کنندگان ومصرف کنندگان عمده انرژی در جهان بر جای می گذارد.یکی از سیاست های ایالات متحده درقبال جمهوری اسلامی استفاده از تحریم های اقتصادی پس از پیروزی انقلاب بوده است. در این پژوهش سعی بر این است که ضمن بیان اثرات مثبت ومنفی این تحریم ها در سطح سیاسی،اقتصادی و بین الملل به راهکارهای پیشنهادی ممکن  در قبال این تحریم ها نیز پرداخته شود.

اهمیت این موضوع زمانی مشخص می شود حل بسیاری از منازعات ذاخلی وبین المللی در گرونوع روابط بین این دو کشور است .

تحریم اقتصادی به معنای تدابیر قهر امیز اقتصادی علیه یک یا چند کشور برای ایجاد تفسیر در سیاست های ان کشور است،یادست کم باز گو کننده نظریه یک کشور درباره ی این قبیل سیاست هاست. – (   زهرانی  ، مصطفی ، (1376) ، "نظریه تحریم اقتصادی "  چاپ وزارت امور خارجه ، تهران.)

اسکات تحریم اقتصادی را به معنی توقف عمدی یا تهدید به روابط معمول تجاری یا مالی از سوی یک دولت می داند .

باتوجه به جهانی شدن و دهکده جهانی که به دنبال ان شاهد وابستگی روز افزون کشورها به یکدیگر هستیم به طوری که میتوانیم در عرصه جهانی هر کشور را تشبیه به یک قطعه پازل فرض کنیم .

در تحریم اقتصادی از لحاظ اهداف ان تعداد کشور شرکت کننده ودامنه پوشش بخش های اقتصادی همواره مورد توجه بوده است .تحریم ها از دو جنبه قابلیت بررسی دارد:از جهت مثبت که می تواند کشوری که کشور هدف است به خود آوردوتلاش آن کشور ومردمش را خود کفایی وعدم وعدم وابستگی به خارج در پی داشته باشد. از دیگر اثرات مثبت در زمینه اقتصادی که می تواند همچون گذشته به بار آورد عبارت اند از:

1-پیشرفت در زمینه های علمی ،پزشکی ،نظامی ،صنعتی ،علوم زیستی و....که نمونه بارز این پیشرفت به علت حساسیت جهانی مسئله هسته ای می باشد.همین پیشرفت ها حاصل تحریم هاست که می تواند تداوم داشته باشد.

2-کاهش وابستگی از طریق ایجاد برنامه خودکفایی به منظور جلوگیری از تحت فشار قرار گرفتن جمهوری اسلامی زیرا هر قدر این وابستگی کمتر باشد به همان میزان اسیب پذیری در شرایط تحریم کمتر خواهد بود .

3-شکستن انحصار تولید در برخی محصولات وتولیدات که اولا که باعث از بین بردن هزینه های ناشی از واردات این محصولات وتولیدات از این کشور ها میشود.وثانیا :باز خود کفایی در عرصه داخلی و الگوشدن در سطح بین المللی میگردد.

4-ایجاد قوانینی در حمایت از تولیدات داخلی (مانند قانون مشتمل بر:جلوگیری از ورود کالاهایی که مشابه داخلی دارد ) پایگاه اطلاع رسانی دولت البته اثرات مثبت وابسته نیز داشته ودارد که هگمی را می توان در بهره وری بیشتر از منابع داخلی واز بین رفتن خصوصیات منفی همچون اسراف و....بوده است.

در کنار اثرات مثبت باید اثرات منفی نیز اشاره کردکه از جمله اثرات منفی که خواهد داشت عبارت اند از:

1تورم شدید ، بالا رفتن نرخ ارز و پایین آمدن سطح رفاه عمومی که در پی تحریم بانک مرکزی و نفت کشورمان بوجود آمدند

2دسترسی دشوار به تکنولوژی های پیشرفته ومحصولاتی که ساخت آنها وخودکفایی در آنها زمان بر است.ودر پی ان صرف هزینه های زیاد برای دسترسی این محصول وتکنولوژی .

3- آسیب وارد شدن به بخشهای کشاورزی و صنعتی

از لحاظ سیاسی برای ما اثراتی همچون عدم همراهی برخی کشور ها در راستای اهداف ما را داشته است.

در مذاکرات بین دولت ها نیز در عرصه بین الملل به ضرر کشور ماست وبرای کشور های تحریم کننده برگ برنده محسوب می شود.

نتیجه:

تحریم زمانی موفق است که اولا ، هزینه سنگین بر کشور تحت تحریم تحمیل نماید ؛ ثانیا ، فشار اقتصادی را به فشار سیاسی موثر تبدیل کند و تغییرات مورد نظر را در رفتارنطام تحت تحریم بوجود آورد . ثالثا ، هزینه ای که بر اقتصاد کشور تحت تحریم تحمیل می کند به مراتب بیشتر از هزینه آن برای اقتصاد کشور تحریم کننده باشد ؛ بالاخره ، در مقایسه با سایر ابزار و سیاست های ممکن از مطلوبیت بیشتری برخوردار باشد در حالی که تحریم ها علیه کشور ما به هیچ یک از این اهداف به طور کامل دست نیافته است. در ادامه تحریم ها می تواند مارا در رسیدن به  اهدافی که داشته ایم نزدیک تر نماید.اهدافی همچون اصلاح الگو مصرف ، جهاد اقتصادی وحمایت از تولید ملی که از مؤکدات رهبری است جزءبا این تحریم ها به طور کامل محقق نخواهد شد.آثار منفی تحریم ها نیز که به آن اشاره شد جز با مدیریت صحیح وتلاش مداوم قابل رفع است .

در پایان، درحالی که اقتصاد سرمایه داری نیز همچون اقتصاد کمونیستی در معرض فروپاشی قرار گرفته گذر از این تحریم ها می تواند تا حد زیادی به الگو شدن کامل ما در سطح بین المللی بیانجامد ودر تحولات جهان بیش از بیش اثر گذار باشیم. 

امروزه رسانه ها مؤثرترین عامل در شکل دهی به تفکر،عقاید،باورها و... هستند.آنچه که اهمیت دارد این رسانه هاهمیشه در راستای سیاست های دولت های خود بکار گرفته میشود خواه این سیاست ها بد ومخرب باشد مثل حمله به عراق(که درآن اغلب کشورها با آن همراهی کردند و سپس از حمله به عنوان فریب افکار عمومی یاد شد)یا این سیاست ها خوب و سازنده باشد.رسانه ها برای جهت بخشی به مقاصد مورد نظر خود عموما از روش اقناع(صحبت کردن در حد همراهی مخاطب بدون استدلال)استفاده می کنند.

غرب و آمریکای جنایت کار که دم از آزادی،حقوق بشر و حرفهای پوچی نظیر این را میزنند در اقدامی عجیب اما قابل پیش بینی اقدام به قطع شبکه های کردند تا بلکه از تاثیرات رسانه ای ما جلوگیری کنند. حال این جاست که صحبت از سازمان ملل به وسط می آید،سازمانی که مبنایش بر بی عدالتی است اما باید عدالت را در مورد همه کشور ها برقرار نماید.سازمان ملل باسکوت خود جنایت دیگری را بر جنایات دیگرش علیه کشور ما به معرض جهانیان گذاشت.

....و اما در ادامه سعی داریم به علل قطع شبکه های کشورمان توسط  کشور های غربی بپردازیم:

1-اولین چیزی که از این حرکت شوم به نظر می رسد انزوای کامل کشورمان حتی در بعد آزادی بیان است . در ادامه این هدف می توان به سیاه نمایی از اوضاع کشور مان توسط رسانه های غربی پرداخت.

2-جلوگیری از حرکت دیگر کشور ها  (بویژه کشور های اسلامی)که این هدف خاصه در سخنرانی های مقام معظم رهبری(مذ) نمایان می گشت و سخنان نافذ ایشان  هر انسان حقیقت طلبی را به سمت بیداری و حقیقت جویی سوق میدهد.

3-ادامه تهاجم فرهنگی با رویکرد تهاجم یک جانبه و بدون عکس العمل رقیب.

4-تکمیل فشارها وضربه زدن به نظام مقدس اسلامی در راستای تغییر در سیاست روابط خارجی.

نتیجه:

این اقدامات خصمانه توسط غرب و آمریکا علیه کشورمان همیشه بویژه پس از انقلاب وجود داشته است.یک روز اختلاف ایجاد می کنند،روز دیگر در پی جنگ افروزی اند.در یک برهه ایجاد فتنه می کنند،در زمانی دیگر  از ملحدها)وهابیت)و کسانی که با مسلمانان در عنادند حمایت می کنند.این کشور و مردم ما هستند که باید از پس این مشکلات برآیند تا انقلاب ما را به عنوان یک الگو به جهان بشناسانند و ما را به مدینه ی فاضله برسانند.

ناز پرورد تنعم نبرد راه به جای                           عاشقی شیوه ی رندان بلا کش باشد